JavaScript Programlama Dili ve Özellikleri

Bu içeriğimizde siz değerli okurlarımız için JavaScript programlama dili ile ilgili detaylı bilgiler sunmak istiyoruz. Umarız sizler için faydalı olur.
Elektronik bilgisayarlar, 20. yüzyılın başlarından bu yana geliştiriliyor. Aslına bakarsak ilk teknolojik yazılımlar endüstriyel atılımdan sonra 18. yüzyıldan beri mevcut. O dönemde delikli kartlar ile geliştirilen yazılımlar, 20. yüzyıldan itibaren elektronik bilgisayarlarda kullanılmaya başlandı.
20. yüzyılda bilgisayarların yaygınlaşmasıyla beraber delikli kartların yerini daha anlaşılır programlama dilleri aldı. Assembly ve FORTRAN gibi dillerle başlayan bu serüven günümüze kadar C#, PHP, C++ ve Python gibi dillerle devam etti. JavaScript de bu dillerden birisi olarak karşımıza çıkıyor.
Başlıklar
JavaScript Programlama Dili
JavaScript, hem web hem de masaüstü uygulama kodlamayı mümkün hale getiren genel bir yazılım dili. Geniş çaplı desteğiyle yazılımcıların en çok tercih ettiği dillerden birisi olan JS, web sitelerinin büyük çoğunluğunda kullanılıyor. Web sitelerinin dışında bazı masaüstü ve mobil uygulamalarda da JS’ye rastlamak mümkün.
Dosya uzantısı olarak “*.js, *.cjs ve *.mjs” kullanan JavaScript programlama dili Java, Scheme, Self, AWK ve HyperTalk dillerinden ilham alınarak kodlanırken ActionScript, AssemblyScript, CoffeeScript, Dart, Haxe, JS++, Objective-J, Opa ve TypeScript ise JS’den etkilenilerek geliştirilen diller olarak yer alıyor.
JavaScript, güncel olarak ECMAScript 2022 sürümü ile tanınıyor. Bu sürüm 22 Temmuz 2021 tarihinde piyasaya sürüldü. Kararlı sürüm ise 2021 yılının Haziran ayında çıkan ECMAScript 2021 olarak yer almakta.
JS’nin web sitelerinde kullanım amacı daha dinamik sayfalara imkan tanıyabilmek. Örnek vermek gerekirse web sayfasında dolaşırken sayfada çıkan butonlara tıklandıktan sonra gerçekleştirilen işlemler JS sayesinde mümkün oluyor.
JavaScript programlama dili aynı zamanda masaüstü uygulamalarda da kullanılabiliyor. Node.js veya React gibi kütüphaneler, sunucu ve uygulama geliştirme konusunda insanlara çeşitli imkanlar tanıyor. Kısacası JavaScript, yalnızca web için değil bununla beraber masaüstü uygulamalar ve sunucu tabanlı konsollar için de kullanılan bir yazılım geliştirme dili olarak bizlerin karşısına çıkıyor.
JavaScript Kullanım Alanları
JavaScript, pek çok alanda kullanılabiliyor. Öncelikli olarak JS’nin kullanım oranından söz etmek gerekiyor. 2022 yılı verilerine göre dünya çapında JavaScript, %65,36 orana sahip olurken HTML ve CSS ise %55,08 kullanım oranına sahip bir programlama dili. Ardından SQL, Python, TypeScript, Java, Bash / Shell, C#, C++ ve PHP dilleri listede yer alıyor.
JavaScript’in kullanım alanlarından birisi sayfaların daha dinamik olmasını sağlamak. JavaScript programlama dili ile beraber bir web sayfasına oyun eklendiğini düşünelim. Kullanıcı, mağaza simgesine bastığında JS, arka planda işlemler yaparak mağazayı yüklüyor ve kullanıcıya gerekli bilgileri gösteriyor.
JS’nin bir diğer kullanım alanı masaüstü uygulaması olarak açıklanabilir. Örneğin dünyanın en popüler uygulamalarından birisi olan Discord, popüler bir sohbet uygulaması. Bu uygulama, masaüstünde çalışırken JS’yi kullanıyor.
JavaScript Tarihi
Yazılımcıların ve teknoloji meraklılarının JavaScript programlama dili ile ilgili tarihsel bilgiler de alması gerekiyor. 90’lı yıllarda internet sayfaları statik idi yani dinamik olmadığı için güncelleme yapılamıyordu. Yazılımcıların dinamik web sayfaları talebi sebebiyle bu dönemde Netscape tarafından ortaya çıkarılan JS, bu amaç doğrultusunda geliştirildi.
4 Aralık 1995 tarihinde resmî olarak piyasada yer edinen JavaScript, Microsoft’un tepkisine yol açmıştı. Microsoft, bir süre JScript adında kendi dilini geliştirse de daha sonra JavaScript dilini kendi internet tarayıcısında kullanmaya başladı. İlerleyen dönemlerde daha kullanılabilir ve daha fonksiyonel hale gelen JavaScript, dünyanın en popüler programlama dilleri arasında yer edindi.